З.БАУЫРЖАН: Өнгөрсөн онд үйлдвэрийн осол, ажил мэргэжлийн өвчлөлд 127.8 тэрбум төгрөг зарцуулсан

З.БАУЫРЖАН: Өнгөрсөн онд үйлдвэрийн осол, ажил мэргэжлийн өвчлөлд 127.8 тэрбум төгрөг зарцуулсан

Ярилцлага

June 12, 2022

1131

Хөдөлмөр, нийгэм хамгааллын яамны Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн хөгжлийн хэлтсийн дарга З.Бауыржантай ярилцлаа.
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл мэндийн 2021-2025 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг баталж, таван зорилтыг дэвшүүлсэн гэсэн. Энэ зорилтуулдаас дурдвал?
- 2021 оны есдүгээр сард А151 тоот тушаалаар Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл мэндийн 2021-2025 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг баталсан. Өмнөх жилүүдийн хөтөлбөрт ослын дараа хэрхэн сэргээн засах, нийгмийн асуудлыг шийдэхийг тусгасан байсан. Харин энэ удаа урьдчилан сэргийлэх чиглэл рүү түлхүү анхаарч байна.Олон улсын жишиг ч урьдчилан сэргийлэх чиглэлийг барьж ажилладаг. Ингэснээр тухайн салбаруудын онцлогтой тааруулсан төлөвлөгөөнүүд гаргаад ажилладаг. Жишээлбэл, барилга, уул уурхай гэсэн эрсдэл өндөртэй салбар зөвлөл хороод нь үйл ажиллагааныхаа онцлогт тохирсон төлөвлөгөө гаргасан. Мөн хөтөлбөрийн онцлог нь үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний урьдчилан сэргийлэлтэд хөдөлмөрийн хяналтын үр нөлөөг сайжруулахад чиглэсэн.
Урьдчилан сэргийлэхэд анхаарлаа хандуулна гэж та хэллээ. Тэгвэл өнөөдөр иргэд урьдчилсан сэргийлэх үзлэгт жилд хэдэн удаа хамрагдаж байна вэ?
-Урьдчилан сэргийлэх үзлэгт жилд хоёроос доошгүй хамрагдах ёстой. Ингэснээр өвчнөө эрт илрүүлж, мэргэжлээс шалтгаалах өвчтэй байвал тухайн ажлын байрны ажиллах нөхцөлийг сайжруулахад анхаарна гэсэн үг.
Мэргэжлээс шалтгаалах өвчний өнөөдрийн нөхцөл байдал ямар байна вэ?
-Манай улсад хортой, халуун, хүнд нөхцлийн буюу хэвийн бус ажлын байрны жагсаалт гаргасан. Энэ жагсаалтад орсон 1300 ажлын байр бий. Ийм нөхцөлд ажилладаг хүмүүс эрт тэтгэвэрт гардаг учраас иргэд ажиллах сонирхолтой байдаг. Судалгаагаар хэвийн бус нөхцөлд ажиллаж байгаа хүмүүс тэтгэвэрт гараад 5-10 жилийн дараа нас бардаг байна. Мөн 1990 оноос өмнө хамгийн их буюу жилд 2000 гаруй хүн осолд ордог байсан гэсэн судалгаа бий. Осолд өртөж байгаа хүмүүсийн 78 хувь, ослын нас баралтын 99 хувийг эрэгтэй хүмүүс эзэлдэг. Мөн 25-35 насны залуучууд ихэвчлэн осолд өртдөг бөгөөд уурхай дээр олон хүн дарагдах, барилга эд зүйлс унах гэсэн бүлэг осол их гардаг.
“COVID-19”-ийн дараа төрийн болон үйлчилгээний байгууллагуудын ослын тоо нэмэгдсэн үзүүлэлт бий. Цаашдаа уул уурхай, барилга зэрэг эрсдэл өндөртэй салбаруудаас бусад чиглэлд осол болон мэргэжлээс шалтгаалах өвчтэй болох хандлага өсөх хандлага байна. Учир нь хүмүүс өөрийгөө мэргэжлээс шалтгаалах өвчтэй болсон гэдгээ анзаардаггүй. Амьдралын буруу зуршил, буруу хооллолтоос болж өвдсөн байна гэж боддог. Гэвч хүнд юм өргөдөг, хөдөлгөөнгүй суудаг, байнга стресстэй нөхцөлд хүмүүс мэргэжлээс шалтгаалах өвчтэй болдог. Харин сүүлийн үед хүмүүс ажлын нөлөөнөөс болж өвчтэй болсон байна гэдгээ харьцангуй ойлгодог болсон. Одоо мэргэжлээс шалтгаалах өвчний төвд 3000-аад хүн хяналтад байна.
Үйлдвэрийн осол, ажил мэргэжлийн өвчлөл нь эдийн засагт хэрхэн нөлөөлдөг вэ?
-2021 оны байдлаар үйлдвэрийн осол, ажил мэргэжлийн өвчлөлд улс 127.8 тэрбум төгрөг зарцуулсан. Энэ нь дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 0.4 хувь, нийт төсвийн зардлын 1.1 хувь, нийгмийн даатгалын сангийн зардлын зургаан хувьтай тэнцэнэ. Үүнийг олон улсын дундажтай харьцуулахад 10 дахин бага харагдаж байгаа ч манай улсын хувьд бага тоо биш. Хэрэв ослын улмаас 127.8 тэрбум төгрөг зарцуулагдаагүй бол эдийн засаг 0.4 хувиар өсөх боломжтой гэсэн судалгаа гарсан. Мөн 127.8 тэрбум төгрөгийг задлаад үзэхэд осолд орсон ажилтны гэр бүлээс 70.1 тэрбум, ажил олгогчоос 19.7 тэрбум, улсад 38 тэрбум төгрөгний зарлага гарсан байна. Тиймээс хөдөлмөрийн аюулгүй байдалд илүү анхаарч ажилбал улсын эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлэх юм.
Баярлалаа.
Эх сурвалж: Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал эрүүл мэндийн төвийн вэб сайт